دیفای از بلاکچین، تکنولوژی پشت پردهی بیتکوین، الهام میگیرد. این تکنولوژی به چندین نهاد اجازه میدهد کپی تاریخچهی تراکنشها را نگه دارند؛ این بدان معنی است که توسط منبعی مرکزی و واحد کنترل نمیشوند. این امر از آن لحاظ مهم است که سیستمهای متمرکز و مسئولان انسانی باعث محدود شدن سرعت و کاهش پیچیدگی تراکنشها و در عین حال، کاهش کنترل کاربر روی پول میشوند. دیفای از این لحاظ منحصربهفرد است که کارکرد بلاکچین را از یک سیستم انتقال پول ساده به سیستمهای مالی پیچیده تبدیل میکند.
رمزارزها عهد بستهاند که پول و پرداختها برای همه فارغ از مکان آنها، بهصورت جهانی در دسترس باشد. امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi) و جنبش مالی آزاد (Open Finance Movement) این عهد را گامی جلوتر برده است. برای تمامی خدمات مالی مورد استفادهی خود، جایگزینی جهانی و آزاد را تصور کنید. پسانداز، وام، ترید، بیمه و ... برای هر کس در دنیا تنها با یک تلفن هوشمند و یک خط اینترنت در دسترس خواهد بود.
این امر اکنون بر بستر قراردادهای هوشمند بلاکچین مانند اتریوم (Ethereum) ممکن شده است. «قراردادهای هوشمند» برنامههایی هستند که روی بستر بلاکچین کار میکنند و میتوانند بهصورت خودکار زمانیکه شرایط خاصی فراهم شد، اجرا شوند. این قراردادهای هوشمند توسعهدهندهگان را قادر میسازند تا قابلیتهای بسیار پیچیدهتر از ارسال و دریافت رمزارز را ایجاد کنند. اینها همان برنامههایی هستند که به آنها برنامهی غیر متمرکز یا دَپ (DApp) میگوییم.
میتوان دپ را بهعنوان اپلیکیشنی در نظر گرفت که براساس تکنولوژی غیر متمرکز ساخته شده است. این برنامه توسط یک نهاد یا شرکت منفرد و متمرکز کنترل نمیشود. (به کلمهی دپ عادت کنید زیرا از اینجا به بعد در مورد آن زیاد خواهید شنید.)
شاید این مفاهیم آیندهگرایانه به نظر برسند؛ اما وامهای خودکار بهطور مستقیم بین دو نفر غریبه در دو نقطهی مختلف از جهان و بدون بانکی بهعنوان واسطه، مورد مذاکره قرار میگیرد. بسیاری از دپهای در جریان کنونی، برنامههای غیر متمرکز دیفای هستند که ساخت ارزهای دیجیتال ثابت یا استیبلکوینها (مانند رمزارزهایی که نرخ آنها همیشه معادل دلار است)، وام دادن و کسب بهره حاصل از رمزارز، وام گرفتن، مبادلهی یک سرمایه به دیگری، خرید یا فروش استقراضی ( short or long ) یکسرمایه و به کارگیری استراتژیهای معاملاتی خودکار و پیشرفته را امکانپذیر میسازند.